Η πιο σημαντικ? κριτικ?ς ο?νου στον κ?σμο, η Jancis Robinson, παρουσ?ασε στους Financial Times τη λ?στα με τα 100+ καλ?τερα κ?κκινα κρασι? της χρονι?ς κρατ?ντας τη δε?τερη θ?ση για την Κρ?τη.

Μ?θετε ποιο ε?ναι αυτ? το κ?κκινο κρασ? της Κρ?της που βγ?κε δε?τερο στα εκατ? καλ?τερα !

ΜΙΝΩΙΤΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ

Κρητικ? Διατροφ?

Η Κρ?τη ?χει μια απ? τις αρχαι?τερες και πιο ε?γευστες γαστριμαργικ?ς παραδ?σεις στον κ?σμο, μια παρ?δοση γε?σεων, αρωμ?των, υλικ?ν και τεχνοτροπι?ν που ξεκιν? απ? τα προ?στορικ? χρ?νια και φθ?νει μ?χρι σ?μερα.

Στη διεθν? επιστημονικ? κοιν?τητα γ?νεται ?λο και περισσ?τερη συζ?τηση στην αναζ?τηση της ιδανικ?ς δ?αιτας για την προαγωγ? της υγε?ας. Μ?σα απ? αυτ?ς τις αναζητ?σεις ολο?να και περισσ?τερο γ?νεται λ?γος για την περ?φημη Μεσογειακ? Δ?αιτα και την υπεροχ? της σε σχ?ση με ?λλες γαστρονομικ?ς παραδ?σεις. Το 1994 ο Παγκ?σμιος Οργανισμ?ς Υγε?ας, η Σχολ? Δημ?σιας Υγε?ας του Harvard, και ο Οργανισμ?ς Υγε?ας Oldways παρουσ?ασαν την λεγ?μενη Πυραμ?δα της Μεσογειακ?ς Δ?αιτας αποδεικν?οντας επιστημονικ? ?τι η διατροφ? των λα?ν της Μεσογε?ου, πλο?σια σε λαχανικ?, ?σπρια, φρο?τα, δημητριακ? και με βασικ? πηγ? λ?πους το ελαι?λαδο, συντελε? στη διατ?ρηση της καλ?ς υγε?ας και τη μακροζω?α.

Η Κρητικ? διατροφ? αποτελε? τα τελευτα?α χρ?νια αντικε?μενο μελ?της, αφο? η πλειοψηφ?α των ερευν?ν αναδεικν?ουν την Κρητικ? κουζ?να ως το πιο χαρακτηριστικ? και ποιοτικ? υψηλ? παρ?δειγμα μεσογειακ?ς διατροφ?ς. Διαπιστ?θηκε ?τι οι κ?τοικοι της Κρ?της ?χουν τους χαμηλ?τερους δε?κτες θνησιμ?τητας και τα πιο μικρ? αναλογικ? και σε παγκ?σμια κλ?μακα ποσοστ? θνητ?τητας απ? καρδιαγγειακ? νοσ?ματα και καρκ?νους.

Ποιο ε?ναι ?μως το μυστικ? της Κρητικ?ς διατροφ?ς; Η απ?ντηση ε?ναι ?τι οι Κρητικο? τρ?φονται με τα προ??ντα που παρ?γει η γη τους, δηλαδ? τρ?νε ?φθονα κηπευτικ?, χ?ρτα και λαχανικ?, ?σπρια και φρο?τα, αρωματ?ζουν το φαγητ? τους με β?τανα και φυτ? απ? τα βουν? του νησιο?, ?πως θυμ?ρι και βασιλικ?, εν? σχεδ?ν π?ντα συνοδε?ουν το φαγητ? με κρασ? απ? τα τοπικ? αμπ?λια και εξαιρετικ? ν?στιμο ψωμ?, που παραδοσιακ? ε?ναι ζυμωτ?.

?λλο χαρακτηριστικ? του Κρητικο? τραπεζιο? ε?ναι η ποικιλ?α των πι?των, ?που καν?να δεν μονοπωλε? τη γε?ση αλλ? ?λα μαζ? συνθ?τουν ?να ε?γευστο σ?νολο.

Το σημαντικ?τερο ?μως διατροφικ? στοιχε?ο ε?ναι το λ?δι, το οπο?ο για τους Κρητικο?ς ?πως και για ?λους τους λαο?ς της Μεσογε?ου, αποτελε? τη βασικ? πηγ? λ?πους.

Το λ?δι αποτελε? τη β?ση της Κρητικ?ς και ελληνικ?ς διατροφ?ς, και χρησιμοποιε?ται στα περισσ?τερα πι?τα εκτοπ?ζοντας το βο?τυρο ? ?λλα ε?δη λαδιο? που χρησιμοποιο?νται σε ?λλες περιοχ?ς του κ?σμου. Η θρεπτικ? αξ?α του λαδιο? ε?ναι τερ?στια καθ?ς αποτελε? το πιο ισχυρ? αντιοξειδωτικ? της φ?σης, προστατε?οντας δηλαδ? τον οργανισμ? απ? την οξε?δωση και την αν?πτυξη των ελε?θερων ριζ?ν που προκαλο?ν σοβαρ?ς παθ?σεις.
Η Κρ?τη με το μεσογειακ? της κλ?μα και τη καλ? σ?σταση του εδ?φους της επιτρ?πει στο ελαι?δεντρο ?χι μ?νο να ευδοκιμε? παντο?, τ?σο σε πεδιν?ς ?σο και σε ορειν?ς περιοχ?ς, αλλ? και να αποδ?δει στο λ?δι την καλ?τερη δυνατ? ποι?τητ? του, με χαμηλ? οξ?τητα και υπ?ροχο ?ρωμα. Το γεγον?ς ?τι οι Κρητικο? ζουν περισσ?τερο και ?χουν τους χαμηλ?τερους δε?κτες στην εμφ?νιση ασθενει?ν φα?νεται να συνδ?εται ?μεσα με το ?τι ε?ναι οι μεγαλ?τεροι καταναλωτ?ς λαδιο? παγκοσμ?ως.





Αν η σταθερ?τητα σε μια προτ?μηση παραμ?νει αναλλο?ωτη μ?σα στο χρ?νο παρ? τη δυνατ?τητα εναλλακτικ?ν λ?σεων και την ποικιλ?α προσφορ?ν, τ?τε αυτ? σημα?νει πως η προτ?μηση καλ?πτει τις αν?γκες και δεν υπ?ρχει λ?γος αλλαγ?ς. Αυτ? ?χει συμβε? με την κρητικ? γαστρονομ?α που παρ? την παρουσ?α σωρε?ας κατακτητ?ν στο νησ? παρ?μεινε ακ?ραια και σταθερ? στην αρχικ? της μορφ?.

Με την πρ?τη κ?λας ματι? θα ?λεγε κανε?ς ?τι η κρητικ? κουζ?να ε?ναι απλο?κ?, τα εδ?σματ? της συγκεκριμ?να και η ποικιλ?α τους σχετικ? περιορισμ?νη. Αυτ? ε?ναι και η αλ?θεια μια και το μυστικ? της δεν κρ?βεται σε πολυπο?κιλες τεχνικ?ς παρασκευ?ς αλλ? στα ?δια τα προ??ντα που χρησιμοποιο?νται.

Τα π?ντα στην κρητικ? κουζ?να ε?ναι απλ?, λ?γα, σαφ?, ξεκ?θαρα και κυρ?ως γν?σια και φυσικ?. Αυτ? ισχ?ει σε ?λο το νησ? με μικρ?ς παραλλαγ?ς αν? περιοχ?. ?πως ?ταν φυσικ? οι κρητικο? διαμ?ρφωσαν την γαστρονομ?α τους με β?ση τα προ??ντα που μπορο?σαν να εξασφαλ?σουν απ? την ?δια τους την περιοχ? τα οπο?α ταυτ?χρονα ?διναν τη δυνατ?τητα ?χι απλ?ς για στοιχει?δη διατροφ? αλλ? για πλ?ρη και μ?λιστα τ?τοια που ε?ναι πλ?ον β?βαιο ?τι συμβ?λει στη σωστ? αν?πτυξη του οργανισμο? και την εξασφ?λιση μακροβι?τητας.

Κατ? αρχ?ς σε ?λες τις περιοχ?ς του νησιο? καταναλ?νονται ?λων των ειδ?ν τα χ?ρτα του βουνο? τα οπο?α ε?τε τα τρ?νε ωμ? σαλ?τα ε?τε απλ?ς τα βρ?ζουν και προσθ?τουν στη συν?χεια ντ?πιο λ?δι και χυμ? φυσικο? λεμονιο?. Εκτ?ς απ? τα χ?ρτα απ? την κρητικ? ?παιθρο περισυλλ?γονται και τα περ?φημα σαλιγκ?ρια που μαγειρε?ονται στην κατσαρ?λα με κ?κκινη σ?λτσα ? στο τηγ?νι μπουμπουριστ?, δηλαδ? με λ?γο δενδρολ?βανο και σβησμ?νοι με κρασ?. Τα περισσ?τερα ωστ?σο διατροφικ? προ??ντα προ?ρχονται απ? την κτηνοτροφ?α που απ? τα παλι? χρ?νια ?νθιζε στις ορειν?ς περιοχ?ς της Κρ?της.

Τα αιγοπρ?βατα εκτ?ς απ? το περ?φημο κρ?ας τους που αποτελε? και το βασικ? πι?το της κρητικ?ς κουζ?νας, εξασφαλ?ζουν και τα πλο?σια γαλακτοκομικ? προ??ντα για τα οπο?α η Κρ?τη μπορε? να περηφανε?εται. Θαυμ?σιο γ?λα, ποικιλ?α τυρι?ν ?πως μυζ?θρα, γραβι?ρα και φ?τα, και μοναδικ? στακοβο?τυρο για το παραδοσιακ? κρητικ? πιλ?φι. Π?ρα απ? τα αιγοπρ?βατα στα χωρι? κ?θε οικογ?νεια φροντ?ζει να ?χει τα οικ?σιτ? της, κ?τες και κουν?λια για την εξασφ?λιση των αυγ?ν και του κρ?ατος του σπιτιο?.

Αναμφισβ?τητα τη νοστιμι? σ? ?λα τα παραπ?νω εξασφαλ?ζει το ντ?πιο λ?δι μια και η ελαιοπαραγωγ? εξακολουθε? μαζ? με την κτηνοτροφ?α να αποτελε? τη βασικ? πλουτοπαραγωγικ? πηγ? του νησιο?. Το λ?δι εκτ?ς απ? το μαγε?ρεμα καταναλ?νεται και ωμ? π?νω απ? φρ?σκα χ?ρτα, λαχανικ? ? ?σπρια και μαζ? με το ντ?πιο κρ?θινο παξιμ?δι και λ?γες ελι?ς αποτελε? συχν? το πλ?ρες γε?μα κ?θε κρητικο?.

Ο περ?φημος και δι?σημος πια κρητικ?ς ντ?κος δεν ε?ναι τ?ποτε ?λλο απ? μια απλ? αλλ? νοστιμ?τατη και θρεπτικ?τατη σ?νθεση ντ?πιων και φρ?σκων προ??ντων: κρ?θινο παξιμ?δι, τριμμ?νη ντομ?τα και τυρ? φ?τα, λ?δι και αλ?τι. Για το επιδ?ρπι? τους οι κρητικο? προτιμο?ν π?λι σπιτικ? γλυκ?σματα παρασκευασμ?να στο σ?νολ? τους με δικ? τους προ??ντα: μυζηθροπιτ?κια και ξεροτ?γανα με μ?λι.